آموزش مقدمات شبکه – بخش دهم

آشنایی با پروتکل های لایه کاربرد و معماری شبکه

پروتکل های لایه کاربرد

در این بخش از آموزش مقدمات شبکه به معرفی پروتکل های لایه کاربرد و معماری شبکه پرداخته می شود.

HTTP(hyper text transfer protocol)

پروتکلی است که سرویس دهنده و سرویس گیرنده وب از آن برای تبادل پیغام ها و همچنین دیدن صفحات وب در سمت سرویس گیرنده استفاده می کنند. زمانی که شما یک صفحه وب را مشاهده می کنید، در واقع از این پروتکل استفاده کرده اید. پورت مربوط به آن 80 است.

HTTPS

یک پروتکل مطمئن برای تبادل اطلاعات در وب می باشد که S پایان آن نشان دهنده SSL بوده که برای انجام سرویس های احراز هویت و رمزنگاری استفاده می شود. پورت مربوط به آن 443 است.

FTP(file transfer protocol)

پروتکلی است به منظور ارسال و دریافت فایل بین سیستم های TCP/IP استفاده می شود. پورت مربوط به آن 21 است

TFTP

این پروتکل نسخه کوچک شده FTP بوده که برای انتقال فایل در شبکه به کار گرفته می شود. اما به جای TCP از UDP استفاده می کند. پورت مربوط به آن 69 است

SMTP(simple mail trasport protocol)

از این پروتکل سرورهای نامه های الکترونیکی برای انتقال پیام به یکدیگر استفاده می کنند. پورت مربوط به آن 25 است.

POP3(post office protocol)

پروتکلی است که سرویس گیرنده های ایمیل از آن برای دریافت ایمیل از یک سرور استفاده می کنند. پورت مربوط به آن 110 است.

NTP(network time protocol)

پروتکلی است که کامپیوترهای روی یک شبکه را قادر می سازد با تبادل سیگنال های زمانی، ساعت خود را با کامپیوترهای دیگر همزمان کنند. پورت مربوط به آن 123 است.

DNS(domain name system)

سیستم های TCP/IP از این پروتکل برای تحلیل نام میزبانها به آدرس IP مورد نیاز برای تبادل اطلاعات استفاده می کنند. پورت مربوط به آن 53 است.

DHCP(dynamic host configuration protocol)

از این پروتکل برای دادن IP به صورت اتوماتیک استفاده می شود. پورت مربوط به آن 68 و 67 است.

SNMP(simple network management protocol)

یک پروتکل مدیریتی شبکه است که مدیران شبکه از آن برای جمع آوری اطلاعات از اجزای شبکه استفاده می کنند مانند مدیریت روتر ها که پورت مربوط به آن161 است.

TELNET

پروتکلی است که کاربر را قادر می سازد تا به کامپیوتر از راه دور وصل شد و دستورات خود را در آن اجرا کند. پورت مربوط به آن 23 است.
نکته: لازم به ذکر است که درهر ارتباط یک سمت کلاینت بوده و طرف دیگر سرور می باشد و تمامی پورت هایی که برای موارد فوق بیان گردید، مربوط به سرور می باشد ودر کلاینت پورت رندوم باز خواهدشد.

معماری شبکه

معماري يك شبكه بيانگر استانداردهاي تعريف شده در خصوص نحوه اتصال كامپيوترها با يكديگرو نحوه ارسال اطلاعات ميباشد . به عبارت ديگر . معماري شبكه مجموعه اي از استانداردهايي است كه نوع كابل كشي ، اتصالات ، توپولوژي ، نحوه دسترسي به خطوط انتقال و سرعت انتقال را مشخص ميكند . بنابراين هنگام راه اندازي يك شبكه ، بايد ابتدا معماري شبكه مشخص شود و سپس با توجه به استانداردهايي كه معماري شبكه مشخص ميكند ، قطعات و اتصالات شبكه خريداري وپيكربندي گردد .

انواع معماري شبكه :

( Ethernet)
Token Ring
FDDI
Wireless

اترنت

اترنت متداولترين معماري شبكه است كه با استفاده از مجموعه اي از قوانين واستانداردها ، پيكربندي بستر شبكه و بالطبع نقل وانتقال داده ها در شبكه را قانونمند ميكند . به عبارت ديگر با ارائه يكسري از استانداردها و يكسري محدوديتها در بكارگيري تجهيزات ، اتصالات ، پهناي باند و … . تمام اجزاي شبكه را با هم همزمان ميكند .

مفهوم پهناي باند ( Band Width )

در سيستم هاي انتقال آنالوگ پهنار باند به حد فاصل بين پايين ترين و بالاترين فركانسي كه يك رسانه ميتواند از خود عبوردهد گفته ميشود . (پهناي باند بر حسب فركانس وبا واحد هرتز بيان ميشود ) / 300HZ – 3000HZ
درسيستم هاي انتقال ديجيتال پهناي باند به ظرفيت انتقال اطلاعات گفته ميشود وبا واحد bps (بيت در ثانيه ) سنجيده ميشود . ( در مودم bps15 به معني 5600 بيت در ثانيه انتقال ميابد ).

ازعوامل موثر در پهتاي باند .طول . قطر و جنس كابل است .پهناي باند با طول كابل نسبت معكوس و با قطر كابل نسبت مستقيم دارد . يعني هرچه طول كابل بيشتر شود پهناي باند كمتر شود وهر چه قطر كابل بيشتر شود پهناي باند نيز بيشتر است .

براي انتقال اطلاعات ميتوان به دوروش از پهناي باند استفاده كرد :
1-تك باند (BaseBand)
2-باند پهن (Band Broad )

تك باند (BaseBand)

در روش Base Band از تمام پهناي باند براي ارسال يا دريافت اطلاعات استفاده ميشود . به اين معني كه در روش تك باند رسانه در هر لحظه فقط ميتواند يك سيگنال را از خود عبور دهد در نتيجه ارسال نوبتي ميشود واطلاعات پشت سر هم و به صورت سريال ارسال ميشوند . اين روش انتقال دليل بوجود آمدن مفهوم بسته (Pachet )است.

در شبكه هاي محلي از اين روش براي انتقال اطلاعات استفاده ميشوندبدين ترتيب كه از دو رشته كابل استفاده ميشود كه يكي براي ارسال وديگري دريافت اطلاعات را انجام ميدهد . اطلاعات بصورت بسته هاي مشخص پشت سر هم قرار ميگيرند وارسال شده و دريافت ميگردد. ( تمام سيستم هاي انتقال ديجيتال از روش Base Band استفاده ميكنند )(كابل هم محور UTP )

باند پهن (Band Broad )

در روش باند پهن يك رسانه (كابل ) ميتواند در آن واحد يك يا چند سيگنال را به طور همزمان عبور دهد . هر سيگنال به سورت جداگانه ارسال ميشود و تداخل بين سيگنال هايي متفاوت به وجود نميآيد . از اين روش در سيستم هاي انتقال آنالوگ استفاده ميشود ورسانه ميتواند در آن واحد سيگنالهاي متفاوتي را با فركانس هاي مختلف از خود عبور دهد . از اين روش در شبكه تلويزيونهاي كابلي و شبكه هاي WAN استفاده ميگردد .( كابل هم محور – فيبرنوري ) .

سرعت انتقال اطلاعات : مقداراطلاعاتي كه در واحد زمان توسط تجهيزات شبكه ارسال ميشود گفته ميشود (مثلا كارت شبكه mbps100)
سرعت انتقال اطلاعات با پهناي باند رابطه مستقيم دارد . هر چه پهناي باند بيشتر شود سرعت انتقال اطلاعات نيز بيشتر ميشود و بر عكس.

نكته : پهناي باند، ظرفيت انتقال يك رسانه يا يك كابل است . در صورتي كه سرعت انتقال . سرعت ارسال اطلاعات در واحد زمان است .